Ένα ποιήμα για το Μαγγανιακό


Στις βουλευτικές εκλογές του έτους 1958, δικαστικός αντιπρόσωπος στο Μαγγανιακό ήταν ο έγκριτος νομικός και ποιητής Νίκος Παππάς.

Στο χαγιάτι του τότε σπιτιού του συμπατριώτη μας Παναγιώτη Μανωλόπουλου, κοιμόντουσαν οι κατσίκες του μαζί με αυτόν και την οικογένειά του. Το γεγονός αυτό παρατήρησε ο Νίκος Παππάς, ότι δηλαδή έμεναν άνθρωποι και ζώα μαζί και σε συνδυασμό με το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας (ΕΡΕ 137, ΕΔΑ 11) του δόθηκε το ερέθισμα να γράψει το παρακάτω ποίημα, το οποίο δημοσιεύτηκε αμέσως στην εφημερίδα των ποιητών (τεύχος 18, Απρίλιος-Μάιος 1958) και καταχωρήθηκε στην Ακαδημία Αθηνών.

Είναι ένα εξαίρετο λογοτέχνημα, το οποίο, εκτός από την αίσθηση της ομορφιάς που μας δίνει για το τοπίο του χωριού μας («καμπύλα βουναλάκια» κλπ), μας πληροφορεί και για την δύσκολη και στερημένη ζωή που έκαναν οι συμπατριώτες μας, λίγες μόνο δεκάδες χρόνια παλιότερα.

Είχε την καλοσύνη, ο ίδιος ο Νίκος Παππάς, να με πληροφορήσει αμέσως για το ποίημα του, αντίγραφο του οποίου έστειλα στον δάσκαλο του χωριού και στον πολιτιστικό σύλλογο. Το ποίημα έχει δημοσιευθεί και στο βιβλίο «Το Μαγγανιακό Μεσσηνίας» των φίλων, δασκάλων, Παναγιώτη Τζιανόπουλου και Τριαντάφυλλης Καζάκλη-Τζιανόπουλου τους οποίους ανέφερα και πιο πάνω.

       Κάμπος μαγιάτικος χλωρός
       φορέματα με στάχυα ατίθασα
       και ντροπαλές παπαρούνες
       και στα καμπύλα βουναλάκια της Ιθώμης
       σκαρφαλώνει σαν αγρίμι το χωριό
       Υψόμετρο 490.

       Κορδέλες άγνωστης γης
       φέρνουν το Θεσσαλό μια νύχτα
       στην άκρη του μεγάλου ποδαριού της Μεσσηνίας
       Υψόμετρο  490.

       Έτσι σαν μια ταράτσα απ' όπου
       η Καλαμάτα ξάγρυπνη και φωτισμένη
       δείχνει το φόβο της για τον Ταΰγετο,
       ολόρθο γέροντα από πάνω.

       Πατημασιές του 21 και του 49
       αγόρια απ' την Αλαγονία
       έσπειραν τα κορμιά τους
       και φούντωσαν τα έλατα
       φλογέρες απ' το σκελετό τους.
       Εδώ ψηφίζουν από την αυγή:
       κάτοικοι 300 δίχως το Λεωνίδα
       ΕΡΕ 137, ΕΔΑ 11.

       Στίχοι χαράζονται στα ψηφοδέλτια
       στίχοι και λόγια με την ίδια υπογρφή
       στα «πρακτικά» και στο «ημερολόγιο
       ενός βαρβάρου».

       Μαγγανιακό Μεσσηνίας
       βράχος και γιδοπρόβατα
       σκαρφαλωμένα σαν την πρώτη ηλικία
       δρόμοι από πέτρα σκληρή και λησμονιά
       σαν να τους ξέχασαν μαζί με τους ανθρώπους
       ψηφίζουν από την αυγή.
       ψηφίζουν άγνωστα πρόσωπα
       ονόματα που τα 'χουν ακουσμένα
       κοιμούνται με τα ζώα στα χαγιάτια τους
       πέτρες, άνθρωποι, καβαλίνες και λουλούδια
       όλα μαζί κοιμούνται και πεθαίνουν
       και την νύχτα σαν ησυχάσουν τα βουνά
       κι ο κάμπος βγάζει τη δροσιά του
       φεύγει από μέσα το σκοτάδι της ψυχής
       ο στεναγμός, η άγρια σκέψη
       να συναντήσει το σκοτάδι το απέραντο.

                                                    Νίκος Παππάς